Γράφει ο Κώστας Μερκουράκης
Μήπως η συζήτηση σχετικά με το αίτημα εξόδου ή παραμονής της Ελλάδας στην Ευρωζώνη, είναι κενή περιεχομένου; Μήπως θα έπρεπε να σκεφτούμε πρώτα ποια θα είναι η μοίρα της χώρας - είτε παραμείνουμε εντός, είτε προσγειωθούμε εκτός - αν η κοινωνία δεν καταφέρει να αναπτύξει αντιστάσεις, αν η Αριστερά δεν φροντίσει να ορθώσει το ανάστημα της;
Γνωρίζουμε πολύ καλά, πως επιλογή αποχώρησης από την ευρωζώνη, με τους υπάρχοντες συσχετισμούς δύναμης, ισοδυναμεί με καταστροφή: Πάλι οι ίδιοι «ολίγιστοι» θα κληθούν να αναλάβουν τα ηνία της χώρας, αφού η μια (απίθανη) εκδοχή θέλει το Πασοκ, η άλλη τη ΝΔ - πιθανά σε συνεργασία με τις ακροδεξιές παραφυάδες του πολιτικού συστήματος – και η τρίτη θέλει και τους δύο μαζί, στο έστω και ραγισμένο κάδρο της επόμενης μέρας.
Οφείλουν να έχουν στο μυαλό τους - όσοι επιθυμούν τη στάση πληρωμών και εγκαλούν το Πασόκ για αυτό - πως διαγραφή του χρέους και έξοδος από την Ευρωζώνη δε συνεπάγεται ταυτόχρονα και μηδενισμό του κοντέρ. Οι «δανειστές» θα ζητήσουν τα χρήματα τους, θα απαιτήσουν επαχθείς όρους αποπληρωμής, θα διεκδικήσουν κομμάτι του δημόσιου πλούτου και επομένως επαφίεται στην ικανότητα και κυρίως στη θέληση των διαπραγματευτών μας για το αν θα εκτελέσουμε τελικά τις νέες επιθυμίες τους.
Δε μπορεί να «μπαίνει» ως πρωταρχικό μέλημα η διαγραφή του χρέους και σε δεύτερο πλάνο να τοποθετούνται οι αιτίες που το δημιούργησαν. Ουσιαστικά, πρόκειται για μια «στρουθοκαμηλίστικη» λογική που επιτρέπει στους γενεσιουργούς παράγοντες να επανέλθουν - και μάλιστα δριμύτεροι - με τη δραχμή αυτή τη φορά ως εργαλείο. Έστω κι αν αποτελέσει δική μας απόφαση, μια ενδεχόμενη χρεοκοπία θα οδηγήσει σε καταστάσεις ντόμινο όχι μόνο την Ευρωζώνη αλλά την παγκόσμια οικονομία. Σε ένα τέτοιο ασφυκτικό τοπίο, η ελληνική οικονομία και κατ’ επέκταση η ελληνική πραγματικότητα θα υποστεί ισχυρά ρήγματα.
Παράλληλα, λόγω και της έντονης απαξίωσης του πολιτικού συστήματος στο σύνολο του, σε κατάσταση πανικού και αποδιοργάνωσης (μέρες Αργεντινής), δε θα υπάρχουν οι ηγετικές φυσιογνωμίες που θα μπορέσουν να δώσουν λύσεις, να εμπνεύσουν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες. Σε αυτό το ραδιενεργό περιβάλλον, οι αριστερές – ανατρεπτικές φωνές όχι μόνο δε θα έχουν θέση, αλλά το ρεαλιστικό σενάριο ευνοεί τις αντιδραστικές και ακραίες λογικές.
Από την άλλη μεριά, βέβαια, η παραμονή μας υπό αυτές τις συνθήκες στη ζώνη του ευρώ, αποδεικνύεται εξαντλητική. Η κυβέρνηση δε φρόντισε ποτέ να χρησιμοποιήσει το ισχυρό και ίσως μοναδικό διαπραγματευτικό χαρτί που έχουμε στα χέρια μας: οι συνέπειες της εκδίωξης της Ελλάδας θα είναι ανυπολόγιστες - έστω κι αν έχει περάσει μεγάλο χρονικό διάστημα και η «κάρτα παραμονής» μας άρχισε να κιτρινίζει ήδη.
Ο Παπανδρέου και οι λοιποί ηγέτες της Ευρώπης βρίσκονται σε δύσκολη θέση. Έχουν συγκεκριμένα όπλα στη διάθεση τους: χαράτσια και μειώσεις μισθών. Η ανυπακοή γιγαντώνεται κι αν δεν καταφέρουν να εισπράξουν τα προσδοκώμενα από τις λογής λογής «έκτακτες εισφορές» θα βρεθούν σε ακόμη δυσκολότερη θέση. Το επόμενο βήμα θα μπορούσε να είναι η πλήρης απαξίωση της εργασίας με μια εσωτερική - μερική στάση πληρωμών.
Από τη στιγμή που η σοβαρή - επιθετική και με αλληλέγγυες διαθέσεις αναδιαπραγμάτευση δε «πέφτει» στο τραπέζι, ενώ ούτε η σκέψη να ζητήσουν χρήματα από τους «έχοντες» δεν υφίσται, οδηγούμαστε αναπόφευκτα σε σταυροδρόμι αποφάσεων. Το νεοφιλελεύθερο μοντέλο πολιτικής είναι αδιαπραγμάτευτο ή η ύπαρξη και η ενότητα της Ευρώπης; Οι μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες θα αναγκαστούν να εκδηλώσουν σύντομα τις προθέσεις τους. Θέλουν την Ευρώπη των δύο ταχυτήτων ή μήπως δε τη θέλουν καθόλου; Διαβλέπουν τους κινδύνους που κρύβει ένα τέτοιο ενδεχόμενο;
Όσο για την Αριστερά, μια μερίδα της επενδύει σε σενάρια χρεοκοπίας, ένα άλλο κομμάτι επενδύει σε μελλοντικά σχέδια ανατροπής, θυσιάζοντας με αυτόν τον τρόπο τις δυνατότητες παρέμβασης στο άμεσο μέλλον. Αποτελεί αναγκαιότητα στα σήμερα να εντοπισθούν κοινές συνισταμένες, κοινές πλατφόρμες συνεννόησης, προκειμένου να βρεθεί αριστερή διέξοδος. Αν το «ζητούμενο» για τον τόπο είναι συγχρόνως και ακατόρθωτο για την Αριστερά, τότε καλύτερα να αφήσουν τις υπόλοιπες θεωρητικές επεξεργασίες. Σύντομα δε θα έχει κανένα απολύτως νόημα.
