Γράφει ο Κώστας Mερκουράκης
Ποιος θα περίμενε πως από μια απλή ιδέα, τόσο στην σύλληψη όσο και στην εκτέλεση, θα μπορούσαν να ταρακουνηθούν και πιθανά να καταρρεύσουν οι δομές του Αγγλικού ποδοσφαίρου και όχι μόνο. Πάντως σίγουρα δεν το περίμεναν οι ίδιοι οι Άγγλοι. Μια ιδέα που ξεπήδησε από το Πόρτσμουθ, πόλη της μήτρας του νεοφιλελευθερισμού, πόλη μιας χώρας που υπηρέτησε και υπηρετεί πιστά τον «ανταγωνισμό» και την ελεύθερη αγορά. Στην προκειμένη περίπτωση βέβαια, οι Βρετανοί θα ήθελαν τα πράγματα να μην ήταν ούτε τόσο ελεύθερα, ούτε τόσο ανταγωνιστικά. Οι σύντροφοι από το νησί την πάτησαν από την ιδιοκτήτρια μιας παμπ, την Κάρεν Μέρφι, η οποία έβαλε στο μαγαζί της NOVA και βάλθηκε να τους τρελάνει όλους, αμφισβητώντας τους συντηρητικούς παράγοντες της Αγγλικής ομοσπονδίας, τους υπεύθυνους του SkySports αλλά και τηλεοπτικά συμβόλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ.
Έως εδώ όλα καλά, όλα ανθηρά. Η τουλάχιστον έτσι ήθελε να πιστεύει ο Ρόμπερτ Μέρντοχ, ιδιοκτήτης του Αγγλικού τηλεοπτικού κολοσσού, όταν το δικαστήριο, ύστερα από τη μήνυση που κατέθεσε, της επέβαλε πρόστιμο 8000 λιρών. Όμως, η κα Μέρφι ανέτρεψε το εις βάρος της σκορ, όταν προώθησε την υπόθεση στα ευρωπαϊκά δικαστήρια όπου και δικαιώθηκε πανηγυρικώς. Όχι μόνο απαλλάχτηκε από το βαρύ χρηματικό πρόστιμο, αλλά θα μπορεί πλέον να μεταδίδει απροβλημάτιστα τους αγώνες στο μαγαζί της, μέσω NOVA. Όσο για την απόφαση, αυτή δημιουργεί δεδικασμένο, το οποίο, αν θελήσουν να το εκμεταλλευτούν και άλλοι ιδιοκτήτες παμπ ή ιδιώτες, θα τους δικαιώσει. Έχουμε να κάνουμε ξεκάθαρα με ένα ντόμινο εξελίξεων στο χώρο των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Η υπόθεση είναι τόσο σοβαρή, ώστε παρενέβησαν μεταξύ άλλων, η Κυβέρνηση της Αγγλίας και της Γαλλίας, καθώς και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μην ξεχνάμε πως τα συμβόλαια έχουν πάνω τους πολλά μηδενικά. Η συμφωνία του Sky Sports με τη Premier League είναι ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, ενώ άλλα τόσα χρήματα έχει λαμβάνειν η δημοφιλής ποδοσφαιρική διοργάνωση, από συνεργασίες με κανάλια εκτός χώρας. Με τα νέα δεδομένα θα απαγορεύσουν στη NOVA και σε κάθε αντίστοιχη εταιρία άλλης χώρας να μεταδίδει τα ματς; Θα επιλέξουν την εκτόνωση της κατάστασης, με την ελπίδα πως θα περάσει όσο το δυνατόν αθόρυβα και ανώδυνα; Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τα υπόλοιπα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα που κοστίζουν επίσης ακριβά;
Ποιος θα περίμενε πως από μια απλή ιδέα, τόσο στην σύλληψη όσο και στην εκτέλεση, θα μπορούσαν να ταρακουνηθούν και πιθανά να καταρρεύσουν οι δομές του Αγγλικού ποδοσφαίρου και όχι μόνο. Πάντως σίγουρα δεν το περίμεναν οι ίδιοι οι Άγγλοι. Μια ιδέα που ξεπήδησε από το Πόρτσμουθ, πόλη της μήτρας του νεοφιλελευθερισμού, πόλη μιας χώρας που υπηρέτησε και υπηρετεί πιστά τον «ανταγωνισμό» και την ελεύθερη αγορά. Στην προκειμένη περίπτωση βέβαια, οι Βρετανοί θα ήθελαν τα πράγματα να μην ήταν ούτε τόσο ελεύθερα, ούτε τόσο ανταγωνιστικά. Οι σύντροφοι από το νησί την πάτησαν από την ιδιοκτήτρια μιας παμπ, την Κάρεν Μέρφι, η οποία έβαλε στο μαγαζί της NOVA και βάλθηκε να τους τρελάνει όλους, αμφισβητώντας τους συντηρητικούς παράγοντες της Αγγλικής ομοσπονδίας, τους υπεύθυνους του SkySports αλλά και τηλεοπτικά συμβόλαια εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ. Το 1516, ο σερ Τόμας Μορ, Άγγλος Λόρδος, έδωσε στη κυκλοφορία το βιβλίο του «Περί της καλλίστης δημοκρατίας της ευρισκομένης επί της νέας νήσου Ουτοπίας». Στο νησί του Μορ επικρατεί καθεστώς άψογης κοινοκτημοσύνης. Κάπως έτσι σκεφτόταν ένας Λόρδος 500 χρόνια πριν και ακόμη απορώ πως αγιοποιήθηκε! Βέβαια, φαντάζει δύσκολο η κα Μέρφι να αγιοποιηθεί (πιο πιθανό είναι να την αφορίσουν), όπως εξίσου απίθανη είναι η περίπτωση να γνώριζε την ύπαρξη του συγκεκριμένου βιβλίου. Παρόλα αυτά σκέφτηκε έναν πρακτικό και λιγότερο ουτοπικό τρόπο, ώστε να γλιτώσει αρκετές εκατοντάδες λίρες κάθε μήνα, από τη συνδρομή στο κανάλι SkySports, που έχει τα δικαιώματα των αγώνων της Premier League. Παράλληλα, απέκτησε το δικαίωμα να προβάλει αγώνες που πραγματοποιούνται νωρίς το απόγευμα και δεν μεταδίδονται εσκεμμένα, καθώς η ποδοσφαιρική ομοσπονδία θέλει να αναγκάσει τους οπαδούς να προσέλθουν στα γήπεδα. Επιλέγοντας το ελληνικό κανάλι για το μαγαζί της, εξόργισε σύσσωμο το σύστημα που διοικεί το Αγγλικό ποδόσφαιρο. Και όπως συμβαίνει ακόμη και στις καλύτερες των οικογενειών, οι δύο πλευρές κατέληξαν στα δικαστήρια.
Έως εδώ όλα καλά, όλα ανθηρά. Η τουλάχιστον έτσι ήθελε να πιστεύει ο Ρόμπερτ Μέρντοχ, ιδιοκτήτης του Αγγλικού τηλεοπτικού κολοσσού, όταν το δικαστήριο, ύστερα από τη μήνυση που κατέθεσε, της επέβαλε πρόστιμο 8000 λιρών. Όμως, η κα Μέρφι ανέτρεψε το εις βάρος της σκορ, όταν προώθησε την υπόθεση στα ευρωπαϊκά δικαστήρια όπου και δικαιώθηκε πανηγυρικώς. Όχι μόνο απαλλάχτηκε από το βαρύ χρηματικό πρόστιμο, αλλά θα μπορεί πλέον να μεταδίδει απροβλημάτιστα τους αγώνες στο μαγαζί της, μέσω NOVA. Όσο για την απόφαση, αυτή δημιουργεί δεδικασμένο, το οποίο, αν θελήσουν να το εκμεταλλευτούν και άλλοι ιδιοκτήτες παμπ ή ιδιώτες, θα τους δικαιώσει. Έχουμε να κάνουμε ξεκάθαρα με ένα ντόμινο εξελίξεων στο χώρο των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Η υπόθεση είναι τόσο σοβαρή, ώστε παρενέβησαν μεταξύ άλλων, η Κυβέρνηση της Αγγλίας και της Γαλλίας, καθώς και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Μην ξεχνάμε πως τα συμβόλαια έχουν πάνω τους πολλά μηδενικά. Η συμφωνία του Sky Sports με τη Premier League είναι ύψους ενός δισεκατομμυρίου ευρώ, ενώ άλλα τόσα χρήματα έχει λαμβάνειν η δημοφιλής ποδοσφαιρική διοργάνωση, από συνεργασίες με κανάλια εκτός χώρας. Με τα νέα δεδομένα θα απαγορεύσουν στη NOVA και σε κάθε αντίστοιχη εταιρία άλλης χώρας να μεταδίδει τα ματς; Θα επιλέξουν την εκτόνωση της κατάστασης, με την ελπίδα πως θα περάσει όσο το δυνατόν αθόρυβα και ανώδυνα; Ποιες θα είναι οι συνέπειες για τα υπόλοιπα μεγάλα ευρωπαϊκά πρωταθλήματα που κοστίζουν επίσης ακριβά;Συνάμα, μην ξεχνάμε πως έχουμε εισέλθει στην εποχή του διαδικτύου και των ταχύτατων συνδέσεων. Εδώ και μερικά χρόνια - έστω και σε πρωτόλειο επίπεδο - ο διαμοιρασμός τηλεοπτικής εικόνας μεταξύ χρηστών, είναι μια εύκολη υπόθεση. Ο οποιοσδήποτε μπορεί εύκολα να αναζητήσει μεταδόσεις από σημαντικά ματς συνδρομητικών υπηρεσιών. Μπορεί προς το παρών η ποιότητα της εικόνας να είναι τέτοια που να μην αγχώνει ιδιαίτερα τα κανάλια, για το μέγεθος της ζημιάς, όμως είναι δεδομένο πως σταδιακά η ποιότητα θα βελτιωθεί σημαντικά. Όπως ακριβώς καλείς έναν φίλο σου στο σπίτι για να παρακολουθήσετε έναν αγώνα – κάτι που δεν είναι ποινικώς κολάσιμο - έτσι θα μπορείς να στέλνεις εικόνα στους «ιντερνετικούς» φίλους σου. Δεδομένου του ότι η αστυνόμευση και οι περιορισμοί θα έρχονται πάντα δεύτεροι και καταϊδρωμένοι, μάλλον έχουμε να κάνουμε με μια νέα πραγματικότητα που ήρθε για να μείνει.
Περίεργες και δυσεπίλυτες καταστάσεις. Στο πρόσφατο παρελθόν είχαμε παρόμοια παραδείγματα από κρίσεις τηλεοπτικής - οικονομικής υφής, οι οποίες απλά ανακατένειμαν την δυναμικότητα των ομάδων, χωρίς να επηρεάσουν καθοριστικά τη λειτουργία και τις δομές των πρωταθλημάτων. Πόσο ακόμα όμως μπορεί να αντέξει αυτή η ιδιαίτερα ετοιμόρροπη ευμάρεια, αν δεν υπάρξει εξορθολογισμός στη λειτουργία των ομάδων. Η απόφαση του ευρωπαϊκού δικαστηρίου, αποτέλεσε μια «ανωμαλία» στην γραμμικότητα των καιρών, που μπορεί να συμπαρασύρει διοργανώσεις σε παγκόσμιο επίπεδο. Εικάζω λοιπόν, πως το μέλλον, τουλάχιστον το μακροπρόθεσμο, αλλά και η εξέλιξη των ποδοσφαιρικών σωματείων, δεν βρίσκεται στα υπέρογκα έσοδα των τηλεοπτικών μεταδόσεων. Και η κυρία Κάρεν Μέρφι από το Πόρτσμουθ, το γνωρίζει πλέον καλά αυτό…
Κώστας Μερκουράκης
